การวัดและประเมินผล “SOFT SKILLS”

“SOFT SKILLS” เป็นคุณลักษณะส่วนบุคคล ที่ผสมผสานทักษะทางสังคม ทักษะด้านมนุษยสัมพันธ์ ความสามารถในการสื่อสาร การทํางานเป็นทีม และความฉลาดทางอารมณ์ ที่ช่วยให้บุคคลสามารถทํางานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ สนับสนุนบรรยากาศการทำงานที่ดี สร้างความสำเร็จในองค์กร

ตัวอย่างของ Soft Skills:

การสื่อสาร (Communication): ความสามารถในการถ่ายทอดความคิดอย่างชัดเจนทั้งด้วยวาจาและลายลักษณ์อักษร

การทำงานเป็นทีม (Teamwork): ความสามารถในการทำงานร่วมกับผู้อื่นเพื่อบรรลุเป้าหมาย

การแก้ปัญหา (Problem-Solving): ความสามารถในการวิเคราะห์ปัญหาและหาวิธีแก้ไขที่มีประสิทธิภาพ เช่น การจัดการข้อร้องเรียนต่างๆ

การปรับตัว (Adaptability): ความสามารถในการปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ใหม่ ๆ หรือการเปลี่ยนแปลง เช่น การเรียนรู้เทคโนโลยีใหม่

ความฉลาดทางอารมณ์ (Emotional Intelligence): ความสามารถในการเข้าใจและจัดการอารมณ์ของตนเองและผู้อื่น

ความสามารถในการจัดการเวลา (Time management) — ความสามารถในการบริหารจัดการเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ

การฟัง (Active Listening): ความสามารถในการฟังและเข้าใจความต้องการและความคิดเห็นของผู้อื่นอย่างแท้จริง

การวัดและประเมิน “SOFT SKILLS”

ในการวัดประเมิน “SOFT SKILLS” เป็นอัตวิสัยมากกว่าการวัดทักษะ “Hard Skills” มีวิธีการและเครื่องมือหลายประเภทที่ใช้ในการประเมิน เช่น

1. การสัมภาษณ์พฤติกรรม (Behavioral Interviews) ในการสัมภาษณ์เหล่านี้ จะแสดงให้เห็นถึงวิธีที่จัดการกับสถานการณ์ในอดีตรวมทั้งทักษะด้านอารมณ์ที่เกิดขึ้น

2. การให้ข้อมูลป้อนกลับแบบ 360 องศา (360-Degree Feedback) เป็นการรวบรวมข้อมูลป้อนกลับเกี่ยวกับบุคคลจากแหล่งต่างๆ ทั้งเพื่อนร่วมงาน หัวหน้างาน และผู้ใต้บังคับบัญชา ฯลฯ เพื่อให้มุมมองที่ครอบคลุมเกี่ยวกับประสิทธิภาพของทักษะด้านอารมณ์

3. บทบาทสมมุติ (Role-Playing Exercises) เป็นการจําลองสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับงาน ทำให้เห็นการแสดงออกทักษะด้านอารมณ์แบบเรียลไทม์

4. การประเมินตนเอง (Self-Assessments) เป็นการให้บุคคลสะท้อนถึงทักษะด้านอารมณ์ของตนเองโดยใช้แบบสอบถามที่มีโครงสร้าง

5. การประเมินบุคลิกภาพ (Personality Assessments) การประเมินบุคลิกภากสามารถให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับความสามารถด้านมนุษยสัมพันธ์ได้

6. การประเมินทักษะด้วยแบบทดสอบ (Skills Assessment Tests) การทดสอบนี้อาจรวมถึงสถานการณ์หรือคําถามที่ออกแบบมาเพื่อประเมินทักษะด้านอารมณ์ที่เฉพาะเจาะจง

7. Workshops หรือกิจกรรมกลุ่ม (Workshops or Group Activities) การจัดกิจกรรมกลุ่มหรือ Workshops สามารถให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับการทํางานเป็นทีม ความเป็นผู้นํา และทักษะการสื่อสารของบุคคล

แต่ละเครื่องมือมีจุดแข็งและสามารถนําไปใช้ได้ตามความต้องการของหน่วยงานเพื่อสร้างมุมมองอย่างรอบด้านของแต่ละบุคคลในบริบททางวิชาชีพ

ตัวอย่างเครื่องมือวัดทักษะการฟังอย่างลึกซึ้ง “Mindful Listening Scale (MLS)”

Mindful Listening Scale (MLS) เป็นเครื่องมือที่พัฒนาขึ้น เพื่อประเมินทักษะการฟังอย่างมีสติ (Mindful Listening) ซึ่งมุ่งเน้นการฟังในลักษณะที่ผู้ฟังมีความตื่นตัวอยู่ในปัจจุบันขณะ มีการรับรู้และเอาใจใส่สิ่งที่ผู้พูดกำลังถ่ายทอดอย่างไม่มีการตัดสิน MLS ถูกออกแบบมาเพื่อวัดว่าผู้ฟังมีความตั้งใจและความตื่นตัวในการฟังมากน้อยเพียงใด โดยไม่ให้ความสนใจกับความคิดหรือความรู้สึกของตนเองจนไปรบกวนการฟัง

องค์ประกอบหลักของ MLS

1. Awareness (การรับรู้): ผู้ฟังมีความตื่นตัวและใส่ใจต่อคำพูดของผู้พูด

2. Presence (การมีตัวตนในขณะปัจจุบัน): ผู้ฟังอยู่ในขณะปัจจุบันโดยไม่ปล่อยให้ความคิดฟุ้งซ่าน

3. Non-judgment (การไม่ตัดสิน): ผู้ฟังฟังอย่างเปิดใจ โดยไม่ตัดสินหรือตีความในลักษณะเชิงลบ

4. Emotional Regulation (การควบคุมอารมณ์): ผู้ฟังมีความสามารถในการควบคุมอารมณ์ตนเองขณะฟัง และไม่ให้ความรู้สึกส่วนตัวมีผลต่อการตีความคำพูดของผู้พูด

ลักษณะเครื่องมือ

เป็นแบบสอบถามที่ประกอบด้วยคำถามที่เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการฟังในหลายสถานการณ์ ผู้ตอบจะต้องประเมินตนเองในด้านการฟังว่ามีการใส่ใจและมีสติมากน้อยเพียงใดในระหว่างการสื่อสาร ตัวชี้วัดเหล่านี้สามารถนำไปใช้ในหลายบริบท เช่น การประเมินทักษะการฟังในการทำงาน หรือการสื่อสารในชีวิตประจำวัน

การตีความคะแนน:
คะแนน 1-2: ระดับทักษะการฟังที่ต่ำ จำเป็นต้องมีการฝึกฝนและพัฒนาอย่างมาก
คะแนน 3: ระดับทักษะการฟังปานกลาง ยังมีความจำเป็นในการพัฒนาเพิ่มเติม
คะแนน 4-5: ทักษะการฟังที่ดี สามารถฟังด้วยสติและความตระหนักที่ดีในระดับที่เหมาะสม

การประเมิน Soft Skills เป็นสิ่งสำคัญด้วยเหตุผลหลายประการ เนื่องจากทักษะเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาตัวบุคคลและการทำงานร่วมกับผู้อื่นในสังคมและที่ทำงาน แม้ว่า Soft Skills จะไม่ได้เกี่ยวข้องกับทักษะทางเทคนิคหรือความรู้เฉพาะด้าน แต่เป็นทักษะทางสังคม การสื่อสาร และการปรับตัวในสถานการณ์ต่าง ๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่สามารถส่งเสริมประสิทธิภาพและความสำเร็จในหลายด้านได้

บรรณานุกรม

Brownell, J. (2012). Listening: Attitudes, Principles, and Skills (5th ed.). Pearson.

Bodie, G. D., & Jones, S. M. (2012). The Mindful Listening Scale (MLS): Conceptualizing and Measuring Mindful Listening. Communication Research Reports, 29(3), 248–258.

Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence: Why It Can Matter More Than IQ. Bantam Books.

Laker, D. R., & Powell, J. L. (2011). The Differences between Hard and Soft Skills and their Relative Impact on Training Transfer. Human Resource Development Quarterly, 22(1), 111–122.

Robles, M. M. (2012). Executive Perceptions of the Top 10 Soft Skills Needed in Today’s Workplace. Business Communication Quarterly, 75(4), 453–465.