เทคนิคการวัดและประเมินผลการเรียนรู้

บทนำ: เทคนิคการวัดและประเมินผลเป็นเครื่องมือสําคัญในการประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน การใช้วิธีการที่เหมาะสม สามารถรวบรวมข้อมูลที่ถูกต้อง นำไปสู่การสะท้อนผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเพื่อตัดสิน/ให้ข้อมูลย้อนกลับ (feedback) ในการพัฒนาผู้เรียนได้อย่างแท้จริง

ประเด็นสำคัญที่ครูผู้สอนพึงตระหนัก ได้แก่

1. สร้างความเข้าใจในผลลัพธ์การเรียนรู้ (Understanding Learning Outcomes) ทั้งความหมายและความสําคัญของผลการเรียนรู้ ลักษณะของผลการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ และความสอดคล้องเชื่อมโยงผลการเรียนรู้กับการวัดและประเมินผล

2. เทคนิคการประเมินผลระหว่างเรียน (Formative Assessment) ได้แก่

2.1 การสังเกตในชั้นเรียน: การสังเกตอย่างรอบด้านเพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับความก้าวหน้าและความเข้าใจของผู้เรียน

2.2 เทคนิคการตั้งคําถาม: การใช้กลยุทธ์การตั้งคําถามที่มีประสิทธิภาพช่วยกระตุ้นการตอบสนองของผู้เรียนและวัดความรู้ความเข้าใจ

2.3 การประเมินเพื่อนและตนเอง: ส่งเสริมให้ผู้เรียนประเมินงานของตนเองและให้ข้อเสนอแนะที่สร้างสรรค์แก่เพื่อน

2.4 แบบทดสอบและการทดสอบวินิจฉัย: ใช้ประเมินเพื่อระบุจุดแข็ง โอกาสในการพัฒนา และบันทึกการเรียนรู้

2.5 Exit tickets and learning logs เพื่อรวบรวมข้อเสนอแนะและการสะท้อนจากผู้เรียนเมื่อสิ้นสุดบทเรียนหรือกิจกรรมการเรียนรู้

3. เทคนิคการประเมินแบบสรุป (Formative Assessment)

3.1. การประเมินข้อเขียนแบบดั้งเดิม: การออกแบบและจัดการทดสอบเพื่อประเมินความรู้และความเข้าใจของผู้เรียน

3.2 การประเมินตามผลการปฏิบัติงาน: การประเมินความสามารถของผู้เรียนในการใช้ความรู้และทักษะตามสภาพจริง เช่น โครงงาน การนำเสนอสื่อสาร แฟ้มสะสมผลงาน ฯลฯ

3.3 เกณฑ์การให้คะแนนและคู่มือการให้คะแนน: การพัฒนาเกณฑ์ที่ชัดเจนสําหรับการประเมินงานของผู้เรียนและให้ข้อเสนอแนะที่สอดคล้องกัน

3.4 การทดสอบมาตรฐานและการประเมินภายนอก: การประเมินจากภายนอกช่วยวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของผู้เรียนและเปรียบเทียบประสิทธิภาพในระดับโรงเรียนหรือระดับเขต

4. กลยุทธ์การประเมินตามสภาพจริง (Authentic Assessment)

4.1. กรณีศึกษาและการจําลองสถานการณ์: การนําเสนอสถานการณ์ในโลกแห่งความเป็นจริงเพื่อให้ผู้เรียนวิเคราะห์และใช้ความรู้ ทักษะในการแก้ปัญหา

4.2 การเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน: การมีส่วนร่วมของผู้เรียนในการแก้ปัญหาที่แท้จริงเน้นการคิดอย่างมีวิจารณญาณและความสามารถในการแก้ปัญหา

4.3 Portfolios และนิทรรศการ: ผู้เรียนรวบรวมหลักฐานการเรียนรู้ตลอดช่วงระยะเวลาหนึ่งและนําเสนอในรูปแบบที่เป็นรูปธรรม

4.4 การทํางานภาคสนามและการฝึกงาน: เปิดโอกาสให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในประสบการณ์ในชีวิตจริงที่เกี่ยวข้องกับผลการเรียนรู้ของตนเอง

4.5 การใช้ข้อมูลและเทคโนโลยี: การวิเคราะห์การเรียนรู้จากข้อมูลในระบบการจัดการการเรียนรู้แพลตฟอร์มออนไลน์และเครื่องมือดิจิทัลเพื่อรับข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับความก้าวหน้าและการมีส่วนร่วมของผู้เรียน การประเมินแบบปรับเหมาะ (Adaptive assessments) การใช้คอมพิวเตอร์เข้ามาช่วยในการประเมินที่ปรับให้เข้ากับการตอบสนองของผู้เรียน การตัดสินใจที่ขับเคลื่อนด้วยฐานข้อมูล โดยการใช้ข้อมูลการประเมินเพื่อแจ้งกลยุทธ์การสอน จำแนกความแตกต่างในการจัดเรียนการสอนและสนับสนุนความต้องการของผู้เรียนแต่ละคน

สรุป: เทคนิคการวัดและประเมินมีคุณค่าสําหรับการประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน ทั้งการสร้างความเข้าใจในผลลัพธ์การเรียนรู้ เทคนิคการประเมินผลระหว่างเรียน เทคนิคการประเมินแบบสรุป และกลยุทธ์การประเมินตามสภาพจริง การพัฒนาความเชี่ยวชาญในเทคนิคเหล่านี้ ช่วยให้นักศึกษาครูสามารถสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ด้วยการมีส่วนร่วมและส่งผลกระทบสําหรับผู้เรียนของตนเอง

รายการอ้างอิง

โชติกา ภาษีผล, ณัฏฐภรณ์ หลาวทอง, กมลวรรณ ตังธนกานนท์. (2558). การวัดและประเมินผลการเรียนรู้. กรุงเทพฯ : ภาควิชาวิจัยและจิตวิทยาการศึกษา คณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สาขาวิชาการประเมินผลและวิจัยทางการศึกษา. (2563). การวัดและประเมินผลการเรียนรู้.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ หจก.วรานนท์เอ็นเตอร์ไพรส์.

Brookhart, S. M. (2013). How to Create and Use Rubrics for Formative Assessment and Grading. ASCD.

Chappuis, S., Chappuis, J., & Stiggins, R. (2012). Assessment Balance and Quality: An Action Guide for School Leaders (3rd ed.). Pearson.

Darling-Hammond, L., & Adamson, F. (2010). Beyond Basic Skills: The Role of Performance Assessment in Achieving 21st Century Standards of Learning. Stanford Center for Opportunity Policy in Education.

Pellegrino, J. W., Chudowsky, N., & Glaser, R. (Eds.). (2001). Knowing What Students Know: The Science and Design of Educational Assessment. National Academies Press.

Wiliam, D. (2011). Embedded Formative Assessment. Solution Tree Press.